İsrail Başbakanı Yair Lapid’in, ABD Başkanı Joe Biden ile telefonda İran’ın nükleer programına ilişkin görüşme edilen uluslararası anlaşma taslağını görüştüğü bildirildi.
İsrail Başbakanlığı’ndan meydana getirilen yazılı açıklamaya bakılırsa, Lapid ile Biden telefonda, “İran’ın nükleer programına ilişkin görüşme edilen anlaşma ve İran’ın nükleer silaha doğru ilerleyişinin engellenmesi için çeşitli çabaları geniş halde” ele aldı. İki liderin, “İran’ın Orta Doğu ve ötesindeki terör faaliyetleriyle son gelişimleri” masaya yatırdığı aktarıldı. Lapid’ın, “son dönemde Suriye’de Biden’ın emrini verdiği hava saldırılarının önemini vurguladığı” paylaşıldı.
ABD Başkanı Biden’ın, “İsrail’in güvenliğine, düşmanlarını caydırmaya ve kendisini her türlü tehdide karşı müdafa becerisine derin bağlılığını vurguladığı” kaydedildi. İsrail basınında kısa sürede çıkan haberlerde, Başbakan Lapid’in İran’ın nükleer programına ilişkin görüşme edilen uluslararası antak kalma taslağı için Joe Biden ile görüşmeye çalmış olduğu sadece bu görüşmenin gerçekleştirilemediği belirtilmişti.
ABD, geçen günlerde Suriye’de İran’ın Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı gruplara yönelik olduğu iddiasıyla 24 saat içinde iki ayrı hava saldırısı düzenlemişti. İran ile nükleer anlaşma ve görüşme süreci
İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin sürekli üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) içinde 2015’te yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran’ın nükleer faaliyetlerinin düzenlenmiş olduğu ve denetim altına alındığı bir anlaşma imzalanmıştı.
Washington, eski Başkan Donald Trump döneminde, 2018’de anlaşmadan tek taraflı çekilerek İran’a tekrardan yaptırım uygulamaya başlayınca Tahran da anlaşmadaki taahhütlerini kademeli olarak durdurmuş ve tekrardan yüksek düzeyde uranyum zenginleştirme dahil bir takım adım atmıştı.
Anlaşmanın tekrardan uygulanmasını sağlama ve ABD’nin anlaşmaya dönüşü için Nisan 2021’den beri Avrupa Birliği’nin (AB) koordinatörlüğünde Viyana’da meydana getirilen müzakereler 8 Ağustos’ta sona ererken müzakerelerin koordinatörlüğünü üstüne alan AB’nin sunmuş olduğu taslak antak kalma metni sonrasında taraflar nihai anlaşmaya varma mevzusunda önceki aylara nazaran oldukca daha pozitif yönde işaretler vermişti.
İran Dışişleri Bakanlığı, AB tarafınca sunulan ve nükleer müzakerelerde nihai yol haritası olarak kabul edilen antak kalma taslağına ilişkin görüşlerini 15 Ağustos’ta AB’ye iletmiş ve taslak metne verdikleri yanıta karşılık ABD’nin yanıtını beklediklerini açıklamıştı.
ABD Dışişleri Bakanlığı, 24 Ağustos’ta yapmış olduğu açıklamada, İran ile nükleer anlaşmaya ilişkin taslak metne yönelik AB aracılığı ile İran’ın görüşlerine karşılık verdiklerini duyurmuştu. Sadece bakanlık, İran’ın yanıtının içinde ne olduğu mevzusunda herhangi bir detay paylaşmamıştı.
